Patanjali Yogasutra Kapitel 3: Vibhūti Pāda - Über die hohen Kräfte (Siddhis)
In diesem Kapitel geht es um die außergewöhnlichen Kräfte, auch Siddhis genannt. Es kann sein, dass diese dem Yogi aus intensiver Praxis erwachsen. Jedoch sollte man sich ihrer nicht (zu eigenem Vorteil) bedienen und nicht geistig von ihnen abhängig werden.
Vibhuti sind kosmische Kräfte. Von Swami Vishnu wird Vib-huti als „göttliche Manifestationen der Kraft“ übersetzt. Gemeint sind die übernatürlichen Fähigkeiten.
Das Kapitel beschäftigt sich viel mit Konzentrationstechniken für den Geist, deren Ziel im Erreichen von Sarvikalpa Samadhi besteht. Bei manchen Übersetzung hat es nur 55 Sutras, dann wird Sutra III-23 weggelassen.
Laut Oberhammer beschreibt Patanjali im Yogasutra vier Arten der Meditation
- Eine Reduktion des Bewusstseinsinhalts, welche zu einer uneingeschränkten Selbsterkenntnis der wahren Natur des Subjektes (puruṣa) führt.
- Der zweite Art ähnelt der ersten, jedoch auf theistische Weise: Das individuelle Selbst wird mit einem höchsten (oder persönlichen Gott identifiziert (îúvara, iṣṭadevatâ).
- Bei der dritten Art der Meditation, samâpatti genannt, verdrängt das erinnerte Objekt der Meditation das sichtbare Objekt vollständig und wird tief verfeinert.
- Die vierte Art der Meditation schließlich wird hier im dritten Kapitel erläutert. Diese hat bestimmte Kräfte, Siddhis, zum Ziel.
Eliade erläutert auf Seite 94: "Der Yogin sucht danach, sich verborgene Zustände des Bewusstseins zu erobern. Durch Konzentration, Meditation und Samadhi auf ein jeweiliges Objekt oder eine Klasse von Objekten – also Samyama – erwirbt der Yogi die Siddhis im Hinblick auf dieses Objekt." Also was alles passieren kann, wenn der Geist sich wirklich tief und dauerhaft konzentrieren kann. Die Samyama-Techniksoll bis zu Sarvikalpa Samadhi führen können.
Sukadev sieht das dritte Kapitel als oft stiefmütterlich behandelt, obwohl darin "wertvolle, spezielle Techniken zur Kontrolle des Geistes und zur Anwendung geistiger Fähigkeiten [enthalten sind], die auch weniger Fortgeschrittene im Sinne der Konzentration auf etwas praktizieren können." Er schreibt weiter: "Trotzdem ist das dritte Kapitel eigentlich bisher nahezu unerforscht und es gibt hier noch vieles an sehr schönen und wirkungsvollen Techniken zu entdecken." Fangen wir gleich damit an:
Desha-bandhash chittasya dhâranâ
देशबन्धः चित्तस्य धारणा
Tatra pratyaya-ikatānatā dhyānam
तत्र प्रत्ययैकतानता ध्यानम्
tad evaarthamaatranirbhaasam svarupa-shunyamiva samâdhih
तदेवार्थमात्रनिर्भासं स्वरूपशून्यमिव समाधिः
Trayam ekatra samyamah
त्रयमेकत्र संयमः
Yoga Sutra III-5: Aus der Meisterung von Samyama entsteht vollkommenes Wissen über das Wahrgenommene
tajjayāt prajñālokaḥ
तज्जयात्प्रज्ञालोकः
Tasya bhûmishu viniyogah
तस्य भूमिषु विनियोगः
... man kann es nicht erzwingen.
Trayam-antarangaṁ pūrvebhyaḥ
त्रयमन्तरङ्गं पूर्वेभ्यः
Tad api bahir-angam nirbîjasya
तदपि बहिरङ्गं निर्बीजस्य
Nirbija, ohne Samen, ist ein anderer Ausdruck für Asamprajnata Samadhi oder Nirvikalpa Samadhi.
vyutthāna-nirodha-saṁskārayoḥ abhibhava-prādurbhāvau nirodhakṣaṇa cittānvayo nirodha-pariṇāmaḥ
व्युत्थाननिरोधसंस्कारयोरभिभवप्रादुर्भावौ निरोधक्षणचित्तान्वयो निरोधपरिणामः
Tasya prashânta–vâhitâ samskârât
तस्य प्रशान्तवाहिता संस्कारत्
sarvārthatā ekāgrātayoḥ kṣayodayau cittasya samādhi-pariṇāmaḥ
सर्वार्थतैकाग्रतयोः क्षयोदयौ चित्तस्य समाधिपरिणामः
Tataḥ punaḥ śātoditau tulya-pratyayau cittasya-ikāgratā-pariṇāmaḥ
ततः पुनः शान्तोदितौ तुल्यप्रत्ययौ चित्तस्यैकाग्रतापरिणामः
Etena bhûtendriyeshu dharma-lakshanâ-vasthâ-parinâma vyâkhyâtâh
एतेन भूतेन्द्रियेषु धर्मलक्षणावस्थापरिणामा व्याख्याताः
Shântoditâvyapadeshya-dharmânupâti dharmî
शान्तोदिताव्यपदेश्यधर्मानुपाती धर्मी
kramānyatvaṁ pariṇāmānyateve hetuḥ
क्रमान्यत्वं परिणामान्यत्वे हेतुः
pariṇāmatraya-saṁyamāt-atītānāgata jñānam
परिणामत्रयसंयमादतीतानागतज्ञानम्
Shabdârtha-pratyayânâm itaretarâdhyâsât samkaras tat-pravibhâga-samyamât sarva-bhûta-ruta-jnânam
शब्दार्थप्रत्ययामामितरेतराध्यासात्संकरः तत्प्रविभागसंयमात् सर्वभूतरुतज्ञानम्
Eliade schreibt auf Seite 95: Samyama über die Unterscheidung zwischen Objekt und Begriff führt zu Verstehen der Stimmen aller Geschöpfe.
Samskâra-sâkshâtkaranât pûrva-jâtijnânam
संस्कारसाक्षात्करणात् पूर्वजातिज्ञानम्
Samskaras werden als unsere Prägungen im Geist oder Eindrücke übersetzt. Eliade nennt Samskaras "unterbewußte Residuen".
pratyayasya para-citta-jñānam
न च तत्सालम्बनं तस्याविषयीभूतत्वात्
Manche deuten diese Sutra so, dass der Yogi nur die Gefühle des Gegenüber spürt, nicht dessen konkreten Gedanken sieht.
Na cha tat sâlambanam tasyâvishayî-bhûtatvât
न च तत् सालम्बनं तस्याविषयी भूतत्वात्
kāya-rūpa-saṁyamāt tat-grāhyaśakti-stambhe cakṣuḥ prakāśāsaṁprayoge-’ntardhānam
कायरूपसंयमात् तद्ग्राह्यशक्तिस्तम्भे चक्षुःप्रकाशासंप्रयोगेऽन्तर्धानम्
etena åabdâdyantardhânam uktaä
एतेन शब्दाद्यन्तर्धानमुक्तम्
Manche Übersetzungen lassen diese Sutra weg.
Sopakramam nirupakramam cha karma tat-samyamâd aparântajnânam arishtebhyo vâ
सोपक्रमं निरुपक्रमं च कर्म तत्संयमातपरान्तज्ञानम् अरिष्टेभ्यो वा
maitryâdiæu balâni
मैत्र्यदिषु बलानि
Baleshu hasti-balâdîni
बलेषु हस्तिबलादीनि
pravëttyâloka-nyâsât sûkæma-vyavahita-viprakëæøa-jõânam
प्रवृत्त्यालोकन्यासात्सूक्ष्मव्यवहितविप्रकृष्टज्ञानम्
Bhuvana-jnânam sûrye samyamât
भुवज्ञानं सूर्येसंयमात्
candre tāravyūha-jñānam
चन्द्रे ताराव्यूहज्ञानम्
Dhruve tad-gati-jnânam
ध्रुवे तद्गतिज्ञानम्
Ich habe für Dhruve bei Iyengar eine esoterische Bedeutung gelesen. Der Begriff soll für das Ajna-Chakra und/oder die Nasenspitze stehen. Der Erkenntnisgewinn wäre in diesem Sinne das Wissen um das eigene Schicksal.
nābhicakre kāyavyūha-jñānam
नाभिचक्रे कायव्यूहज्ञानम्
Kaṇṭhakūpe kṣutpipāsānivṛttiḥ
कण्ठकूपे क्षुत्पिपासानिवृत्तिः
Kûrma-nâdyâm sthairyam
कूर्मनाड्यां स्थैर्यम्
mūrdha-jyotiṣi siddha-darśanam
मूर्धज्योतिषि सिद्धदर्शनम्
Prâtibhâd vâ sarvam
प्रातिभाद्वा सर्वम्
hrḍaye citta-saṁvit
हृदये चित्तसंवित्
Sattwa-purushayor atyantâsamkirnayoh pratyayâvishesho bhogah parârthât svârtha-samyamât purusha-jnânam
सत्त्वपुरुषायोः अत्यन्तासंकीर्णयोः प्रत्ययाविशेषोभोगः परार्थत्वात्स्वार्थसंयमात् पुरुषज्ञानम्
Tataḥ prātibhaśrāvaṇavedanādarśāsvādavārtā jāyante
ततः प्रातिभश्रावणवेदनादर्शास्वादवार्ता जायन्ते
Te samâdhâv upasargâ vyutthâne siddhayah
ते समाधवुपसर्गाव्युत्थाने सिद्धयः
badnha-kāraṇa-śaithilyāt pracāra-saṁvedanācca cittasya paraśarīrāveśaḥ
बन्धकारणशैथिल्यात्प्रचारसंवेदनाच्च चित्तस्य परशरीरावेशः
Udâna-jayâj jala-panka-kantakâdishv asanga utkrântish cha
उदानजयाअत् जलपण्खकण्टकादिष्वसङ्गोऽत्क्रान्तिश्च
samāna-jayāj-jvalanam
समानजयाज्ज्वलनम्
Śrotrākāśayoḥ sambandhasaṁyamāddivyaṁ śrotram
श्रोत्राकाशयोः संबन्धसंयमाद्दिव्यं श्रोत्रम्
Kâyâkâshayoh sambandha-samyamât laghu-tûla-samâpattesh châkâsha-gamanam
कायाकाशयोः संबन्धसंयमात् लघुतूलसमापत्तेश्चाकाश गमनम्
bahir akalpita vrittih maha videha tatah prakasha avarana kshayah
वहिरकल्पिता वृत्तिर्महाविदेहा ततः प्रकाशावरणक्षयः
Sthûla-svarûpa-sûkshmânvayârthavattva-samymâd bhûta-jayah
स्थूलस्वरूपसूक्ष्मान्वयार्थवत्त्वसंयमात् भूतजयः
tato-'ṇimādi-prādurbhāvaḥ kāyasaṁpat tad-dharānabhighātśca
ततोऽणिमादिप्रादुर्भावः कायसम्पत्तद्धर्मानभिघातश्च
Rûpa-lâvanya-bala-vajra-samhananatvâni kâya-sampat
रूपलावण्यबलवज्रसंहननत्वानि कायसंपत्
grahaña-svarûpâsmitânvayârthavattva-saäyamâd indriya-jayaï
ग्रहणस्वरूपास्मितान्वयार्थवत्त्वसंयमादिन्द्रियजयः
Tato manojavitvam vikarana-bhâvah pradhâna-jayash cha
ततो मनोजवित्वं विकरणभावः प्रधानजयश्च
sattva-puruṣa-anyatā-khyātimātrasya sarva-bhāvā-adhiṣṭhātṛtvaṁ sarva-jñātṛtvaṁ ca
सत्त्वपुरुषान्यताख्यातिमात्रस्य सर्वभावाधिष्ठातृत्वं सर्वज्ञातृत्वं च
tad-vairâgyâd api doæa-bîja-kæaye kaivalyam
तद्वैराग्यादपि दोषबीजक्षये कैवल्यम्
tad-vairâgyâd api doæa-bîja-kæaye kaivalyam
तद्वैराग्यादपि दोषबीजक्षये कैवल्यम्
Die Verführungen werden größer. Für den Yogi gilt es dennoch, weiterhin Härte zu zeigen. Eliade sagt auf Seite 98, dass der Yogi durch Askese und Verzicht so mächtig wird, dass die Himmelswesen sich gestört fühlen. Daher versuchen sie ihn, um in wieder zu schwächen.
Kshana-tat-kramayoh samyamâd vivekajam jnânam
क्षणतत्क्रमयोः संयमात् विवेकजंज्ञानम्
jāti-lakṣaṇa-deśaiḥ anyatā-anavacchedāt tulyayoḥ tataḥ pratipattiḥ
जातिलक्षणदेशैरन्यतानवच्छेदात्तुल्ययोस्ततः प्रतिपत्तिः
târakaä sarva-viæayaä sarvathâ-viæayam akramam ceti vivekajaä jõânam
तारकं सर्वविषयं सर्वथाविषयमक्रमं चेति विवेकजं ज्ञानम्
Sattva-purushayoh shuddhi-sâmye kaivalyam
सत्त्वपुरुषयोः शुद्धिसाम्ये कैवल्यम्
